DVE KNjIGE DEJANA SPASOJEVIĆA
Dejan Spasojević: Čekajući pjesmu/ Drugi obraz, ASoglas, Zvornik, 2021.
Recenzent: msr Milica Milenković
Dejan Spasojević jedan je od onih kulturnih pregalaca, poslenika i ambasadora kulture u Republici Srpskoj koji gradi književne mostove među ljudima povezujući nas svojom posvećenošću pisanju i knjizi, čime je stekao važno mesto i ugled među svim generacijama književnika sa obe strane Drine. Koliko je godina i rada posvetio drugima govori i činjenica da je tek sada pred nama zbirka pesama u kojoj objedinjuje svoj pesnički izraz od devedesetih godina do današnjih dana pa i sam naslov Čekajući pjesmu korespondira sa vremenom koje je Spasojeviću bilo potrebno da donese jednu ovakvu knjigu. Među pesmama ove zbirke, nalazi se i primarno mesto ima duhovna poezija kojom se Spasojević približava njegoševskim visinama, uzimajući za prototekst misao i filozofiju crnogorskog vladike kao onoga koji je postavio temelje kako našoj duhovnoj poeziji tako i filozofiji života koja izvire iz nje – sagledavajući na taj način malog čoveka u velikim pričama istorije i veka. Otuda je i lirski subjekat zbirke pesama Čekajući pjesmu na sebi svojstven način Rodenov Mislilac nadnešen kako nad temama i postulatima hrišćanske religije, tako i nad temama i zakonima ljubavi i istorije. Kod Spasojevića poetski izraz i tematski okviri kreću se od refleksivnih i ljubavnih do rodoljubivih pesama u kojima nema lažne sentimentalnosti. Pesnik Dejan Spasojević je pacifista i humanista kojem je ljudski život na prvom mestu. Otuda i ironizacija izvesnih stereotipnih istorijskih nasleđa na Balkanu uz opominjuće poruke koje čitalac lako pronalazi. Čekajući pjesmu je zbirka pesama koja lepotom svojih stihova, strofa i celih pesama poziva da čitajući odgonetamo tajne sopstvene duše. Ovo je poezija istine i objektivnog sagledavanja stvarnosti, koja pevajući u slavu Boga, mira i ljubavi, otvara nove vidike i budi nova osećanja u čitaocima. U tome su njene osnovne vrednosti koje potvrđuju da je, analogno etimologiji prezimena pesnika, Spasojevićeva pesma stigla u pravo vreme.
Pored zbirke pesama Čekajući pjesmu, Dejan Spasojević objavio je i knjigu Drugi obraz, obeleživši na taj način deset godina trajanja ove zbirke priča, promišljanja i filozofema u kojima je sabrao svoja najbolja duhovna i religijska iskustva prenoseći ih čitaocima kao „glas koji govori: ne uljepšavaj istinu, ne čini od nje surovu igru riječi; pusti je da traje, (da) zagonetno i tužno odslikava prolaznost svega oko nas“. Istina kao takva imperativ je ova knjige, a ona je jedino moguća u Bogu i sa Bogom koji je jedini apsolut i naše spasenje u taštini ljudske prolaznosti. Otuda je i naslov knjige inspirisan propovedanjem Isusa Hrista: „Ne opirite se onome ko je zao. Naprotiv, ako te neko ošamari po desnom obrazu, okreni mu i drugi.“ (Matej 5:39). Otuda taj naslov dobija i tumačenje u sledećim redovima istoimene priče:
„Ovo jutro mi nameće zaključak da je drugi obraz, u stvari, oličenje duhovnog jedinstva s Bogom, znajući da nas, dok smo god s njim i On u nama, ne može niko povrijediti, da je okretanje drugog obraza u stvari izraz duhovne zrelosti i težnje da zavolimo Boga u sebi, jer je Bog sva ljubav, i kao takav je stvorio svijet, a ne iz osvete prema bilo čemu ili bilo kome, ili sa namerom da nekom pokaže snagu.“
Drugi obraz Dejana Spasojevića vrhuni punoćom božanskog i hrišćanskog bića, duhovnom zrelošću i nesalomivom snagom, slikama stvarnosti u kojoj se prepoznaju savezi sa Bogom, ali i gresi, ljudski padovi i posrnuća. U opštem metežu koji i dan danas traje, u vavilonu 21. veka, Drugi obraz je ona knjiga koja poziva na hrišćansko sabranje i oplemenjuje svojim idejama o ljudskoj sudbini. Ispisana pouzdanim stilom jednog od značajnijih kulturnih poslenika, ova knjiga ima svoje poslanje ka čitaocima – da im prenese priču kao moguće okretanje drugog obraza kojim se priziva odraz nas samih, naše prepoznavanje kako u Božjem tako i u liku opšteg društvenog pada. Jer samo kada osvestimo naš lik, sačuvaćemo i sopstveno biće i sopstveni identitet – nenametljivo poručuju redovi ovi knjige.
Dejan Spasojević obradovao je sve one koji prate njegov dugogodišnji rad dvema izuzetnim knjigama kojima nas podseća kako strpljivost i marljivost u radu i izrazu uvek pronađu pravo vreme da se obznane javnosti – kako na radost samog autora tako i na radost čitalaca.