O namaAutoriPoezijaProzaRecenzijeRazgovoriKultura sećanjaKolumnaBesede






















Izdvajamo

Aleksa Đukanović
Aleksandar Čotrić
Aleksandar Mijalković
Aleksandra Đorđević
Aleksandra Grozdanić
Aleksandra Nikolić Matić
Aleksandra Veljović Ćeklić
Aleksandra Vujisić
Anastasia H. Larvol
Anđelko Zablaćanski
Biljana Biljanovska
Biljana Stanisavljević
Bogdan Miščević
Bojana Radovanović
Boris Đorem
Boris Mišić
Branka Selaković
Branka Vlajić Ćakić
Branka Vujić
Branka Zeng
Dajana Petrović
Danijel Mirkov
Danijela Jokić
Danijela Milić
Danijela Odabašić
Danijela Trajković
Danilo Marić
Dejan Grujić
Dejan Krsman Nikolić
Desanka Ristić
Dina Murić
Divna Vuksanović
Đoka Filipović
Đorđo Vasić
Dragan Jovanović Danilov
Dragana Đorđević
Dragana Lisić
Dragana Živić Ilić
Dragica Ivanović
Dragica Janković
Draško Sikimić
Dušica Ivanović
Dušica Mrđenović
Duška Vrhovac
Gojko Božović
Goran Maksimović
Goran Skrobonja
Goran Vračar
Gordana Goca Stijačić
Gordana Jež Lazić
Gordana Pešaković
Gordana Petković Laković
Gordana Subotić
Gordana Vlajić
Igor Mijatović
Ilija Šaula
Irina Deretić
Iva Herc
Ivan Zlatković
Ivana Tanasijević
Jasmina Malešević
Jelena Ćirić
Jelena Knežević
Jelica Crnogorčević
Jovan Šekerović
Jovan Zafirović
Jovana Milovac Grbić
Jovanka Stojčinović - Nikolić
Juljana Mehmeti
Kaja Pančić Milenković
Katarina Branković Gajić
Katarina Sarić
Kosta Kosovac
Lara Dorin
Laura Barna
Ljiljana Klajić
Ljiljana Šarac
Ljubica Žikić
Ljubiša Vojinović
Maja Cvetković Sotirov
Maja Herman Sekulić
Maja Vučković
Marija Jeftimijević Mihajlović
Marija Šuković Vučković
Marija Viktorija Živanović
Marina Matić
Marina Miletić
Mario Badjuk
Marko D. Marković
Marko D. Kosijer
Marko Marinković
Marko S. Marković
Marta Markoska
Matija Bećković
Matija Mirković
Mićo Jelić Grnović
Milan S. Marković
Milan Pantić
Milan Ružić
Mile Ristović
Milena Stanojević
Mileva Lela Aleksić
Milica Jeftić
Milica Jeftimijević Lilić
Milica Opačić
Milica Vučković
Milijan Despotović
Miljurko Vukadinović
Milo Lompar
Miloš Marjanović
Milutin Srbljak
Miodrag Jakšić
Mira N. Matarić
Mira Rakanović
Mirjana Bulatović
Mirjana Štefanicki Antonić
Mirko Demić
Miroslav Aleksić
Mitra Gočanin
Momir Lazić
Nataša Milić
Nataša Sokolov
Nebojša Jevrić
Nebojša Krljar
Neda Gavrić
Negoslava Stanojević
Nenad Radaković
Nenad Šaponja
Nenad Simić-Tajka
Nevena Antić
Nikola Kobac
Nikola Rausavljević
Nikola Trifić
Nikola Vjetrović
Obren Ristić
Oliver Janković
Olivera Stankovska
Petar Milatović
Petra Rapaić
Petra Vujisić
Rade Šupić
Radislav Jović
Radmila Karać
Radovan Vlahović
Ramiz Hadžibegović
Ranko Pavlović
Ratka Bogdan Damnjanović
Ratomir Rale Damjanović
Ružica Kljajić
Sanda Ristić Stojanović
Sanja Lukić
Saša Knežević
Sava Guslov Marčeta
Senada Đešević
Simo Jelača
Slađana Milenković
Slavica Minić Catić
Snežana Teodoropulos
Sanja Trninić
Snježana Đoković
Sofija Ječina - Sofya Yechina
Sonja Padrov Tešanović
Sonja Škobić
Srđan Opačić
Stefan Lazarević
Stefan Simić
Strahinja Nebojša Crnić Trandafilović
Sunčica Radulović
Tatjana Pupovac
Tatjana Vrećo
Valentina Berić
Valentina Novković
Vanja Bulić
Velimir Savić
Verica Preda
Verica Tadić
Verica Žugić
Vesna Kapor
Vesna Pešić
Viktor Radun Teon
Vladimir Pištalo
Vladimir Radovanović
Vladimir Tabašević
Vladislav Radujković
Vuk Žikić
Zdravko Malbaša
Željana Radojičić Lukić
Željka Avrić
Željka Bašanović Marković
Željko Perović
Željko Sulaver
Zoran Bognar
Zoran Škiljević
Zoran Šolaja
Zorica Baburski
Zorka Čordašević
Proza


ZNAMENITOSTI I LEPOTE KANADE - MONTREAL

Simo Jelača

ZNAMENITOSTI I LEPOTE KANADE

(ISTOČNA KANADA)


MONTREAL

 

Idući od Otave za Istočnu Kanadu prvo svratište svakako je Montreal, Najveći grad provincije Kvebek i drugi po veličini u Kanadi, sa preko četiri miliona stanovnika. Montreal je bio domaćin Svetske izložbe 1967. godine, kojom prilikom je gradu ostavljena znamenita građevina ‘’Habitat 67’’, kao simbol izložbe i 1976. godine grad je bio domaćin Letnjih Olimpijskih igara. Montreal ima veoma veliki broj restorana, sa svim svetskim specijalitetima, a najveći broj ih je evropskog stila. Turistima se preporučuje da u Montrealu svakako posete staru gradsku kuću iz 1870. godine i da vide njen prelepi enterijer Bazilike, Notre Dam, i divni dvorac Žaka Kartiera. U Montrealu će vas u svakom restoranu domaćini dočekati sa dobrodošlicom: ‘’Haj’’ i ‘’Bonžur’’, dajući vam do znanja da možete govoriti engleski ili francuski. Stanovništvo Montreala pretežno je francuskog porekla i u Kvebeku će vas dočekati izvesne promene u saobraćajnim pravilima, na crveno svetlo semafora ne sme se skretati desno. U Montrealu je čuven univerzitet ‘’Mek Gil’’, prvi u Kanadi u medicinskim naukama. A Kvebek je provincija u kojoj se proizvodi 85% svetske proizvodnje Mejpl sirupa. 

 


KVEBEK SITI


Kvebek Siti je glavni grad provincije Kvebek, poznat kao kolevka francuske kulture u Kanadi i kao ‘’Gibraltar Amerike’’. Stari deo grada Kvebeka pod zaštitom je UNESKO kao deo svetske baštine. Lociran je na liticama visine oko 100 m. U Kvebek Sitiju su zanimljivi muzeji, među kojima Muzej Civilizacije, i resorani sa francuskom kuhinjom. U gornjem gradu dominira čuveni hotel Šato Frontenak. Grad Kvebek Siti ima oko 550.000 stanovnika, od kojih su 95% francuskog porekla, a trećina ih govori i engleski jezik. Nedaleko od Kvebek Sitija su vodopadi Montmorensi, visoki 84 m i široki 46m, ispod kojih je sagrađena lokalna hidrocentrala.

Put od Kvebek Sitija, dalje prema gradovima Istočne Kanade, prolazi kroz nekoliko gradića čija imena počinju sa Sveti: ST. Lorenco; St. Paskal; St. Aleksandar; St. Antonin i drugi. 



FREDERIKTAUN


Frederiktaun je glavni grad provincije Brunsvik, lociran na reci St. Džon i ima oko 60.000 stanovnika, jedan je od najstarijih gradova Severne Amerike, a pre više hiljada godina naseljavali su ga Indijanci Maliset plemena. Grad Frederiktaun svake godine ugošćuje učesnike festivala džez i bluz muzike, obrazovni je centar provincije Brunsvik i specijalizovan u mnogim zanatima i dizajnu. Veoma je ugodan grad za pešačenja lepim stazama i smatra je jednim od najboljih mesta za život u Kanadi. Šetajući gradom Frederitaun stiče se utisak da se šeta kroz istoriju do 3000 godina unazad. Grad ima dosta restorana, gde se može uživati u kvalitetu i ukusu lokalne hrane i slušati priče iz života Aboriginal ljudi i njihovog folklora. U gradu ima dosta kioska u kojima se prodaje hrana, proizvodi domaće radinosti, pa čak i nameštaj. U Frederiktaunu još postoje pokriveni mostovi, stari preko sto godina, a jedaan od najvećih pokrivenih nostova na svetu je Hartlend, dugačak preko 300 m.

 

 



SENT DžON


Sent Džonje najveći grad provincije Brunsvik, udaljen od Frederiktauna oko 110 km. Poznat je kao Fandi grad, zbog položaja uz zaliv Fandi. Grad ima oko 70.000 stanovnika, regionalni je ekonomski i obrazovni centar. U svetu se smatra geološkim centrom svetske klase. U tu klasu spadaju tzv. ‘’Suprotni vodopadi’’, Rokvud Park, Irving Prirodni Park, Fandi Pešački Park, Norton fosilski šumski centar, Lepro vodopadi i Brunsvik muzej. Suprotni vodopadi tokom plime primoravaju vodu da zeče uzvodno, suprotno, dok tokom oseke voda teče nizvodno. 

Grad Sent Džon poznat je po šetačkim stazama i čuvenoj gradskoj pijaci. Grad godišnje posećuje oko 1,5 miliona turista.

 



ZALIV FANDI


Zaliv Fandi nalazi se između Nju Brunsvika i Nove Skoše, poznat po neverovatnim plima talasima. U tom zalivu tokom plime i oseke tazlike između visokog i niskog nivoa vode najveće su na svetu, dostižu čak 19 m. Veoma su zanimljive formacije stena duž zaliva Fandi (Houpvel Keip; Fandi Nacionalni park; Staza Fandi Parkvei i Ostrvo Grand Manan), kao prirodna čuda. Neki izvori tvrde da ime Fandi potiče od francuske reči ‘’Fendu’’, što znači ‘’rascep’’, dok drugi misle da potiče od portugalske reči ‘’Fanda’’, što označava misao ‘’duboko’’. Park Morni je pod zaštitom UNESKO, poznat po veoma strmim liticama i vodopadu. Zaliv Fandi dugačak je 270 km, u obliku je levka, koji se deli u dva dela, a glavni je ‘’Čignekto’’, nastao pre više miliona godina. Između stena oba zaliva rastu morske alge ‘’Dulsi’’, koje se nakon branja suše na suncu na stenama. Najčešće se jedu sirove i imaju slan ukus od morske vode. Svaki dan, tokom jednog ciklusa plime i oseke, oko 160 milijardi tona morske vode utiče i ističe iz zaliva. Savršena dopuna uživanju tokom posete zalivu Fandi su jastozi, školjke, dagnje, dimljeni losos i druge vrste ribe. A pored plodova mora ovaj kraj obiluje i svežim voćem i povrćem kao namirnice u mnogim restoranima. Turistima ovde stoje na raspolaganju i posmatranja kitova, što je izuzetna atrakcija.

 



HALIFAKS


Nova Skoša, provincija Istočne Kanade sastoji se od kopna i oko 3800 primorskih ostrva, među kojima je Kejp Breton najveće. Glavni grad Nove Škotske je Halifaks, sa preko 400.000 stanovnika. Prvi stanovnici bili su tu Niknaks Indijanci. Od doseljenih Evropljana 80% su britanskog porekla, a preostalo stanovništvo su Francuzi, Nemci, Holanđani, Poljaci, Ukrainci, Skandinavci i u poslednje vreme Kinezi.

U Novoj Škotskoj ima 249 pogona za preradu voća, a jastozi se odavde šalju u sva mesta Kanade. Predeli u Novoj Škotskoj su pretežno šumoviti, pa je razvijena i industrija celuloze, a odavde se većina Kanade snabdeva božićnim jelkama. 

Svetionik Pegi’s Kov privlačan je za turiste, kao i muzej Aleksandra Graham Bela, pronalazača telefona. Tvrđava Luisburg najveće je utvrđenje u Severnoj Americi. U Halifaksu je privlačna galerija slika umetnika Maud Luisa, živopisnih slika ptica, cveća i leptirova, a dosta je posećen i pomorski muzej Meritajm Atlantik, kao i Linenburg, koji je pod zaštitom UNESKO. Halifaks ima jednu od najdužih u svetu peščanih staza za šetnju. Do Halifaksa se lako dolazi avionima, brodovima i kolima. Životni troškovi u Novoj Škotskoj su oko 90% od troškova u Kanadi. 

 



PEGIS KOV

 

Pegi’s Kov je dragulj kanadskog turizma, mala seoska zajednica na istočnoj obali zaliva St Margaret, poznat po svetioniku ‘’Pegis Point svetionik’’, sagrađen 1868. godine. Selo je formalno osnovano 1811. godine, kada je Nova Škotska izdala zemljište besplatno više od 320 hektara za šest nemačkih porodica, koji su se prvo počeli baviti ribolovom i gajenjem stoke. A već 1900. godine broj stanovnika dostigao je 300. Turizam je preuzeo značajnu prednost kao privredna grana posle Drugog svetskog rata.

 



ŠARLATAUN


Šarlataun je glavni grad provincije, ostrva, Princ Edvard, PEI), rodnog mesta Kanade. Grad ima svega oko 40.000 stanovnika i sve u njemu je na pešačkoj distanci. Stanovnici svoje ostrvo zovu ‘’Baštom provincije’’, pošto je polovina ostrva obradivo poljoprivredno zemljište. Sve lokalne dostave su besplatne, a kvalitet proizvoda garantovan. To je zaista jedinstveno u Kanadi, pa se otuda i kaže ‘’Dobro došli na Cvetno ostrvo’’. Moreuz Nortumberlend odvaja PEI od Nju Brunsvika i Nove Škotske. Godine 1997. Sagrađen je cik-cak Konfederacijski most dužine 12.7 km, koji povezuje ostrvo sa Brunsvikom. Šarlataun je najmanji glavni grad u Kandi, ali je značajan kao mesto u kome je stvorena Federacija Kanade 1867. godine. Crvena zemlja bogata je u sadržaju gvožđa i najbolja je za gajenje krompira, najboljeg kvaliteta u svetu. Stanovništvo PEI broji oko 145.000 škotskog i irskog porekla, a oko 15% je francusko. Prvi stanobnici bili su Mikmak Indijanci. Poljoprivreda je glavna industrijska grana na ostrvu, u prvom redu proizvodnja krompira, a slede jabuke, borovnice, šargarepa,luk, paradajz i žita. Uz to važna je i prehrambena industrija, za preradu pomenutih proizvoda poljoprivrede (flaširanje, konzerviranje i zamrzavanje). Sledi turizam, a zatim ribolov. Jastozi zauzimaju važno mesto u ukupnom obimu ribolova.


 

SENT DžON’S


Sent Džon’s je glavni i najveći grad u Njufaundlendu i Labradoru. Smatra se najstarijim engleskim gradom u Severnoj Americi, lociran na krajnjem jugu Avalon poluostrva, sa oko 212.č000 stanovnika. Drugi je po veličini na atlantskoj obali, iza Halifaksa. ‘’Voter Strit’’smatra se najstarijom ulicom u Severnoj Americi, u kojoj se susreću mornari iz celoga sveta, prilikom zastajanja njihovih brodova. Nafta u Njufaundlendu i Labradoru čini 50% privrednih prihoda. Univerzitet Memorial najveći je u Atlantskom regionu, sa oko 18.000 redovnih i vanrednih studenata, koji zapošljava 2300 administrativnog i pomoćnog osoblja i oko 750 sezonskih radnika. Imaju pešačku stazu ‘’Grand Kros’’, dugačku 125 km, a Džordž Strit ima najviše kafana prema površini, u Kanadi. Provincija Njufaundlend i Labrador najveća je provincija u Kanadi, 400.000 km2. Luka u St Džonsu najbolje je prirodno zaštićena, u nju se ulazi kroz uski prolaz ‘’Nerovs’’, 200 m, okružen liticama, a zatim se luka proširuje. 


 

SIGNAL HIL


Signal Hil je istorijsko mesto na kamenitom brdu, u luci odakle se pruža fantastičan pogled preko Atlantskog okeana. Ovo je mesto gde je Đilermo Markoniuspostavio prvi transatlantski bežični signal 1901. godine, na razdaljini od 3200 km, prema patentu Nikole Tesle. 

Namera autora je da podseti čitaoce na činjenicu da je pravi otac bežičnog prenosa bio Nikola Tesla. (Pročitajte knjigu Mark J. Šefera, Život i vreme Nikole Tesle – Biogrfija genija, visoko preporučenu od strane Američke akademije nauka). Poznato je da je Nikola Tesla prijavio patente broj 645576 i 649621 za osnove radia 2. septembra 1897. godine i isti su mu priznati 1900. godine. Markoni je prijavio patent broj 763772 od 10. novembra, 1900. godine,  koji je odbijen. Osim toga i pored Tesline tužbe za falsifikate o patentima, Markoni je dobio Nobelovu nagradu 1911. godine. Odluka Vrhovnog suda, predmet br 6369 od 21. juna, 1943. godine, glasi da je Markonijev patent bio nevažeći, a Teslin patent je imao prednost. Na žalost, za Teslu, lično, odluka suda je stigla prekasno. Umro je pet meseci pre toga, 7. januara 1943. godine (Pročitajte: Margaret Čejni- Nikola Tesla Master of Lajtning). Tesla je znao da je  Markoni koristio njegove kalemove, oscilatore i generalni projekat koji je Tesla objasnio na predavanju pre nekoliko godina.

Dramatične litice i dva svetionika označavaju Keip Spir kao najistočniju tačku Severne Amerike, koja se nalazi jugoistočno od St. Džon'sa. Odavde, sa ovih litica, se najlepđe je posmatra izlaska sunca, a omiljene rute su za posmatranje ledenh bregova i kitova. Na istočnoj obali postoji šetačka staza dugačka 540 kilometara, koja ide duž istočne obale Njufaundlanda. Ovo je odličan način odakle je moguće vidite prelepi predeo Avalon poluostrva. Sa svojim mnogobrojnim restoranima i terasama, Džordž Ulica je popularan centar grada za sastanke. U večernjim satima, Džordž ulica je zatvorena za saobraćaj što je čini prijatnom i živopisnom za šetnje. Muzičari najčešće sviraju violinu i gitaru i pevaju okeanke - inspirisane pesme. U neposerdnoj udaljenosti od St. Džon'sa je ogromno otkriće nafte i prirodnog gasa, odakle se vidi platforma Hibernia i ledeni bregovi, stari preko 10.000 godina. Ekonomija lokalnog seoskog stanovništva pretežno je ribolov, a njihova ishrana uglavnom se zasniva na ribi i mesu divljači.

Hibernia je naftno polje u Severnom Atlantskom okeanu, oko 315 kilometara istočno-jugoistočno od St. Džon'sa, i 80 metara od obale. Hibernia je najveća platforma nafte u svetu i sastoji se od 37.000 t konstrukcije montirane na 600.000 t bazne strukture. Platforma je vučena do konačnog mesta, i dodato joj je 450.000 tona čvrstog balasta da se obezbedi na mestu. Unutar platforme su rezervoari za 190,000 m³ sirove nafte za skladištenje. Hibernia crpi naftu sa dubine od 3720 metara. Inženjering analize su potvrdile da platforma za bušenje mora biti sigurno postavljena. Hibernia sedi na dnu okeana na oko 80 m dubine i sa svojim vrhom se proteže oko 50 m iznad vode. Platforma deluje kao malo betonsko-čelično ostrvo. Stalna posada se sastoji od 280 ljudi koji provode 3 nedelje na platformi i tri nedelje na kopnu. Do platforme i od nje oni lete helikopterom.

 






PODELITE OVAJ TEKST NA:






2024 © Književna radionica "Kordun"