detalj slike: KRK Art dizajn

MOJ SVET - 13

Dr SIMO JELAČA

CANMORE, ALBERTA, KANADA

Kenmur je grad sa oko 12.500 stanovnika, udaljen oko stotinak kilometara zapadno od Kalgarija. Nalazi se na reci Bov (Bow River) između stenovitih Rocky Mountains, 20 km ispred Benfa (Banff). Najnovije kuće u Spring Creek i Restwell Trailer Park-u su izvanrednog arhitektonskog izgleda, fenomenalne, građene isključivo od drveta i veoma su udobne za stanovanje. Iznad naselja visoko se izdižu planinski vrhovi ''Tri sestre'', na čijim vrhovima se beli sneg.

Kroz park i naselje svakodnevno slobodno šetaju divlje životinje, pretežno Mus. Ni po čemu ne deluju divlje. Kenmur je biser prirode i ljudske mašte, u istinu to je Raj na zemlji.

Autor je proveo dva predivna dana u Kenmuru, 27 i 28 februar 2017. godine, kod prijatelja Milana i Dragice Stelkić iz Novog Sada

ZINDELFINGEN, NEMAČKA

Zindelfingen je grad blizu Štutgarta, 15 km, distrikt Boblingen, u kome se nalazi fabrika za mobtažu Mercedesovih automobila. Grad ima oko 60,000 stanovnika, pretežno zaposleni u Mercedesu. Zindelfingen se prvi put spominje u pisanim dokumentima 1155. godine, a nastao je 1263. godine.

U centru grada nalazi se stara Gradska kuća, sada Gradski muzej. Tu je i St. Martinova crkva iz 11-12 veka i Staro groblje, neposredno iza gradske biblioteke. Grad ima veliki bazen za plivanje i fontanu na marketu.U Cimerhofen parku je minijaturna železnica. U Zindelfingenu se godišnje održavaju ulični festivali sa tradicionalnim kuhinjama etničkih grupa. Dajmler AG fabrika aranžira redovne posete za posetioce i kupce.

Autor je boravio u Zindelfingenu 1967. godine, kojom prilikom je posetio kolegu iz tehničke škole Jovana Vukova (zvani ''Čita''). Jovan je radio u Mercedeu i krijući je uveo autora u fabriku, proveo ga kroz sve pogone, čak ono odelenje u kome su se montirali blindirani automobili za državnike.

Divno je prošetati ulicama čistog grada u kome su pretežno stare kuće očaravajuće arhitekture.

BARI, ITALIJA

Bari je najveći grad u istoimenoj provinciji Bari na Jadranskom moru, Južne Italije. Po ekonomskom značaju Južne Italije drugi je, odmah iza Napulja. Lučki je i univerzitetski grad, sa značanim razvojem turizma.

U gradu je Bazilika St. Nikole, Katedrala San Sabino (1035-1171). Aerodrom u Bariju nosi ime po Papi Džonu Drugom, koji je Poljak, ''Karol Vojtila''. U Bariju postoji i ruska crkva. Barska kuhinja pretežno bazira na pšenici, maslinovom ulju i vinu, uz dodatke mesa, belog luka i svih vrsta povrća.

Autor je posetio Bari samo u toku jedne noći 1964. godine prilikom proputovanja brodom iz Grčke za Jugoslaviju. Nismo imali Italijanske vize ali nam niko nije ni tražio nikakve dokumente. Prošetali su uveče ulicama da osetimo draž primorskog grada sa mirisom ribe na žaru.

JEZERO EMERALD, KANADA

Jezero Emerald nalazi se u Nacionalnom parku Joho (Yoho) u Britiš Kolumbiji. Najveće je od 61 jezera u datom parku i jedno od najposećenijih turističkih mesta. Jezero ima pretežno tirkizno-plavo-zelenu boju, različitih nijansi sa jednog kraja na drugi, nastale od taloženja fosila tokom više miliona godina. A sunčevi zraci koji se na jezerkoj površini prelamaju prikazuju senke okolnih planinskih vrhova, dočaravajući nezaboravne lepote predivne zemlje Kanade. Emerald jezero zvanično je otkriveno tek 1882. godine, tokom početka ''Zlatne groznice''. Vegetacija oko jezera je veoma različita zbog različite klime u njegovom okruženju.

Autor je sa suprugom posetio jetero Emerald u okviru kružnog putoanja po Aljasci. Očara su nas jezerske lepote o kojima sam kasnije dosta pisao.

1000 OSTRVA, KANADA

Region zvani 1000 ostrva na reci St. Lorenc između Kanade i Sjedinjenih Američkih Država ima tačnije 1864 ostrva. Prostiru se na dužini od 80 km. Kanadska ostrva pripadaju provinciji Ontario, a američka državi Njujork. Veličine ostrva kreću se od najvećih 100 km² do najmanjih od jedne kvadratne stope (0,093 m²) iznad nivoa vode tokom cele godine i da na njemu ima najmanje dva drveta. Na mnogim ostrvima nalazi se samo po jedna kuća, a na nekima su sagrađeni veoma veliki dvorci. Do mnogih se može doći samo čamcima, a ima i onih koja su međusobno povezana mostovima

.

Rekom St. Lorenc prolaze mnogobrojni svetski brodovi koji uplovljavaju u centralni deo kontinenta Amerike. A brojni su i turistički brodovi koji opslužuju hiljade turista sa svih svetskih meridijana.

Autor je sa suprugom proveo jedan dan na turističkom brodu uživajući u prirodnim lepotama koje su jedinstvene i nezaboravne. Videli smo i kuću koju je jedan bogataš sagradio svojoj punici, na svega desetak metara udaljenoj od njegovog dvorca, koja nije znala da pliva i mogla je posetiti svoju kćerku i unuke samo kada je to bogataš želeo.

PIKTON, KANADA

Pikton je manji gradić u kauntiju Princ Edvard, provincije Ontario, uz jezero Ontario, udaljen od Toronta oko 160 km. Ime je dobio po generalu Ser Tomas Piktonu, koji je služio u britanskoj armiji za vreme rata u Španiji i Portugalu. Gradić ima oko 4500 stanovnika, od kojih su mnogi penzioneri koji ovde kupuju kuće da u prelepom ambijentu prožive svoje poslednje godine. Dosta je i umetnika koji su tu otvorili svoje ateljee, a ima i dosta restorana u kojima se mogu naći najraznovrsniji specijaliteti.

U gradu ima Kristalni palas iz 1890. godine, pored koga je atraktivni park mladosti u kome se održavaju ''skeitbord takmičenja''. Posebna je atrakcija brdo na čijem se vrhu nalazi prirodno jezero, a oko jezera nanizani su restorani. Sa brda se pruža veličanstven pogled na čitavu okolinu sa jezerom Ontario, a na jezeru se posetioci mogu voziti trajektom       

.

Od svega najlepše je običaj lokalnog poljoprivrednog stanovništav koje svoje proizvode prodaje na bazi samoposluge kupaca u prolazu. Oni sve svoje proizvode izlažu u garažama ili stajskim objektima sa odmerenim količinama i propisno istaknutim cenama, kao u samoposlugama, u frižiderima, a pored proizvoda je kutija u koju kupci sami ubacuju odgovarajući novac. Kod datih proizvođača može se naći mleko, sirevi, sveže i osušeno meso, jaja i sve ostale životne namirnice, pa čak i najraznovrsnija lokalna vina. Tako, dok oni rade na svojim njivama prolaznici se slobodno snabdevaju prema svojim potrebama. Sistem se zasniva na obostranom punom poverenju.

Autor je sa svojm suprugom boravio pet nedelja u obližnjem mestu Milfordu na terapiji unuka Aleksandra. Za to vreme tokom svakog vikenda dolazila nam je u posetu naša kćerka, Aleksandrova mama Anastaѕia, pa smo zajedno provodili vreme u Piktonu i uživali u restoranima na spomenutom brdu i u vožnji trajektom. Na tom brdu proslavili smo i jedan Anastazijin rođenda, 11 maj, Dan majke (Mother's Day).

JUNGSTAUN, OHAJO, SAD

Jungstaun (Youngstown) se nalazi u kauntiju Mohoning, države Ohajo, na istoimenoj reci Mahoning. Ima oko 65.000 stanovnika na površini oko 105 km². Udaljen je 100 km od Klivlenda. Smatra se najboljim mestom za podizanje dece i za kupovinu kuća, kao i jednim od najboljih mesta za početni biznis. U Jungstaunu postoji Institut inovacija. Grad raspolaže sa parkovima površine 2000 hektara i ima muzeje umetnosti i oružja.

Autor je sa suprugom boravio dva dana u Jungstaunu u poseti prijatelju Rajku Steviću.

VIČITA, KANZAS, SAD

Vičita se nalazi na reci Arkanzas. To je industrijski grad u kome je počela prva proizvodnja aviona u Americi, a danas se u gradu nalaze pogoni Erbasa, Boinga, Bombardiera, Cesne i Rejterna. Kako se u okolini Vičite gaji pšenica u gradu je i industrijski pogon IMC kompanije koja proizvodi opremu za preradu žita, u prvom redu kukuruza u industrijski alkohol. To je grad brzog industrijskog razvoja.

Godine 1872. u Vičiti je uspostavljena prva železnica, kojom su prevozili goveda u Teksas i za godinu dana prevezli su oko 66.ooo grla goveda.

Grad Vičita ima oko 388.000 stanovnika, od kojih su 180.000 radno sposobni i zaposleni, a od tih su 28% sa završenim fakultetima.

Kada je američka vlada zabranila trgovinu alkohola oni su taj zakon ignorisali i na alkoholu dosta profitirali.

U gradu postoji nekoliko muzeja i galerija i simfonijski orkestar.

Za Vičitu postoji priča da pre nego što je postala poznata po proslavljenom ''O,K. Koralu'' Maršal Vajat Erp (Wyatt Earp) bio je policajac. 21 Jula 1870. godine više građana potpisalo je peticiju dajući mestu status grada. Jedina žena potpisnica peticije bila je izvesna Katarina MekKarti (Catherine McCarty), čiji je sin kada je porastao postao mitsko ime Billy the Kid.

Autor je službeno boravio u poseti fabrici IMC (IMC Company), a drugog dana posete predsednik kompanije Gospodin Dejvid Vander Griend vozio ga je svojim avionom Cesna u grad Hastings u državi Nebraska, gde su obilazili postrojenje za preradu kukuruza u industrijski alkohol. Kako je dotična fabrika zabranjivala posete strancima Dejvid im je za mene podmetnuo vizit kart jednog od njegovih inženjera.

DENVER, KOLORADO

Denver je glavni grad države Kolorado sa oko 680.000 stanovnika. Nalazi se na oko jednu milju nadmorske visine. Njegov nagli razvoj započeo je početkom ''Zlatne groznice'', kada mu se broj stanovnika za par godina udvostručio. Danas je to grad američkih sportova: Hokeja ''Kolorado Avelanž'' i košarke ''Denver Nagets''.Grad Denver nije se kvalifikovao za Olimpijske igre 1976. godine zbog zagađenosti vazduha. Grad inače ima oko 8.000 hektara zelenih površina parkova. Internacionalni aerodrom u Denveru sagrađen je u veoma modernom stilu, tako da se putnik oseća kao da je na nekoj drugoj planeti..

Autor je iz Vičite doleteo na taj neobični međunarodni aerodrom u Denver, gde je proveo samo jednu noć i već sutradan posle podne leteo za Kalgari u Alberi, Kanada. Na tom letu nadleteo je planske predele Pajs Pik (Pikes Peak)gde je radio Nikola Tesla za vreme boravka u Kolorado Sprinksu i imao priliku da se uveri u brojne munje koje gotovo neprestano sevaju.

MENHATAN, KANZAS

Menhatan je grad u državi Kanzas lociran na rekama Kanzas i Velika plava reka. Gradsko stanovništvo broji oko 55.000. Grad su osnovali imigranti iz Nove Engleske 1850. godine.Manhatan je napoznatiji po Kanzas Stait Univerzitetu. Osnovan je 1863. godine i ima oko 25.000 studenata. Poznatije oblasti istraživanja na tom univerzitetu su: Bioenergija, Veterina, Biologija i hrana. Obzirom da je država Kanzas žitnica Amerike, naročito poznata po proizvodnji kvalitetne pšenice, istraživanja u tom domenu hemije i tehnologije pšenice su na najvišem nivou. I sva druga istraživanja svrstavaju se u kategorije najvišeg nivoa (R1) po Karnegi klasifikaciji institucija visokog obrazovanja.

Pre naseljavanja Evropljana, do 1850. godine, Manhatan je bio sedište plemena američkih Indijanaca Kaw, poznati kao Kanzas narodi. Godine 1952. Manhatan je dobio status Sve-američkog grada, a 2007. godine status najboljeg grada za život mladih   

.

Klimatski Manhatan se nalazi u području između vlažne i subtropske zone gde temperature dostižu +32° S i -18° S, a zabeležene su rekordne +47° S (13 avgusta 1936. godine) i -37° S (12 februara 1899. godine). Područje Manhatana povremeno zahvataju tornada, poslednji je bio 11 juna 2008. godine koji je napravio štetu na univerzitetu 20 miliona dolara.

Autor je posetio Kanzas Steit Univerzitet 1969. godine i bio gost profesora Džona Šelenberger (John Shellenberger) kome je autorbio domaćin u Novom Sadu tokom njegovog boravka u JUgoslovenskom institutu prehrambene industrije. Tom prilikom upoznao je i profesora Vorda (Word) i njihove saradnike, kojom prilikom su razmenjivali ostvarene rezultate naučnih istraživanja.

KADILAK, MIČIGEN

Grad Kadilak (Cadillac)administrativni je centar kauntija Veksford (Wexford). Ima oko 10.500 stanovnika i značajan je industrijski grad. Okružen je šumovitim brdima u kojima ima dosta divljači i predstavlja raj za lovce. Grad leži na istoimenom jezeru Kadilak i neposredno se dotiče većeg jezera Mitčel (Mitchell). Oba jezera imaju površinu oko 1500 hektara i veoma su bogata ribom. Grad zahvata površinu od oko 24 km², od čega otpada na površine vode 4,8 km².

U gradu je locirana livnica firme Hajes Lamerc (Hayes Lemmerz Company), koja radi za automobilsku industriju Kadilaka. Proizvodi Hajes Lamerca najboljeg su kvaliteta, jer samo takvi mogu da prođu u Kadilaku.

Autor je projektovao liniju ljuljaški za hlađenje odlivaka (Swinging platforms) i vršio nadzor tokom montaže uređaja. Tokom mesec dana boravio je u Hampton hotelu u lancu hotela Hilton. Projekat, investicione vrednosti oko 7 miliona dolara, završen je dva dana pre ugovorenog roka i bez ijedne greške.

KRAJ

PODELITE OVAJ TEKST NA: