detalj slike: KRK Art dizajn

SEVERNA KOREJA - ISTINE i NEISTINE

Dr SIMO JELAČA

Severna Koreja zauzima severni deo korejskog poluostrva, veličine 120.540 km2. Zvanični naziv države je Demokratska Narodna Republika Korea (DNRK). Leži između Japanskog i Žutog mora. Graniči se sa Kinom i Rusijom na severu i Južnom Korejom na jugu. Glavni grad je Pyongyang, koji je ujedno i najveći industrijski grad, Ima 3,160.000 stanovnika. Sa Južnom Korejom granica je dugačka 240 km, od čega je sada demilitarizovana svega 4 km., uspostavljena 1953 godine, po završetku Korejskog rata (1950-1953). Većina teritorije je planinska ili brdovita, srednje nadmorske visine oko 1000 m. Najviša planina je Peakta (2750 m), a najduža reka Yalu 800 km.Klima u Severnoj Koreji je hladna, kontinentalna, zime traju od Decembra do Marta, temperatura u Januaru -70C na jugu, i -230C na severu. Leta su od Juna do Septembra, topla, temperature u Julu oko 200C, u Pjongjangu do 300C. Severna Koreja sada ima devet provincija, a kada je osnovana imala je tri. Dinastija Chose (1392-1910) osnovala je državu Koreju. Većina drveća je četinarsko, slično sibirskom, a većina obradivog zemljišta je kultivisano. Od šumskih životinja najviše je jelena, planinskih antilopa, divljih koza, tigrova i leoparda, a u ravničarskim krajevima ima divljih golubova i ptica selica.

Broj stanovništva u Severnoj Koreji (popis 2023) bio je nešto preko 26 miliona, sa prirastom od 1% godišnje. Etnički 95% su Korejanci, sa manjim brojem Japanaca i Kineza. Svi govore Korejanski jezik, koji je blizak japanskom ili Altaik grupi. Pismo je Čoson muriteha, ima 14 samoglasnika. Stanovništvo Severne Koreje ubraja se u siromašnije u svetu. Naseljenost je 217/km2.

Religija je fundamentalno Konfučijska, sa manje Budizma. Rimokatoličanstvo i Protestantizam su stigli u Koreju u 18 i 19 veku. Većina stanovništva živi u urbanim sredinama, a stanovništvo provincija Changabg i Yonggang gaje pirinač i bave se ribarstvom.Prvi tragovi boravka ljudi na tlu današnje Severne Koreje potiču od 4270 godine pre n.e. Prema legendi prvi kralj bio je Tan-gun, koji je osnovao državu korejskog kraljevstva Do 1845 godine Koreja je bila japanska kolonija, a posle Drugog svetskg rata Koreja je podeljena na dve države, na 38-oj paraleli, na Severnu Koreju, pod kontrolom Sovjetskog Saveza, i Južnu Koreju, pod kontrolom Sjedinjenih Američkih Država. Severna Koreja je 9 Septembra 1948 godine proglašena kao Narodna Demokratska Republika.

Nastale su rastuće tenzije između dve koreje. Trupe Severne Koreje prešle su 38-u paralelu, u nastojanju da ujedine dve Koreje što je dovelo do Korejskog rata (1950-1953). Tvrdi se da je u tom ratu poginulo oko 2.5 miliona Korejanaca, manji broj Kineza, oko 33.000 Amerikanaca, nekoliko hiljada vojnika pod zastavom Ujedinjenih Nacija i preko 600.000 civila. Završetkom rata uspostavljena je demiliterizovana zona duž cele granice, 240 km.

Prvi predsednik Severne Koreje, u zvanju vrhovnog komadanta, bio je Kim Il Sung (Kim Il Sung) , sve do smrti Marta 1994. Nasledio ga je sin Kim Džong Il (Kim Jong Il), a njega njegov sin, unuk Kim Il Sunga, Kim Džong Un (Kim Jong Un). Zapadni mediji prenošenje vlasti sa oca na sina nazivaju ‘’Komunistička dinastija’’.Zvanično, Severna Koreja ima tri političke partije: Čondistička partija (predsednica Ju-Min Jong), Korejska socijaldemokratska partija (predsednik Kim Pjong Sik) i vladajuća Radnička partija Koreje (generalni sekretar Kim Džong Un). Vrhovna narodna skupština ima 687 mesta, a poslanici se biraju na mandat od po pet godina. Skupština takođe bira predsednika države, sudije vrhovnog suda, predsednika vlade i Nacionalni komitet odbrane. Prvi ustav donet je 1948. godine, a revidiran je 1972, pa potom 1992, i poslednja korekcija ustava izvršena je 1998. godine. Severna Koreja ima diplomatska predstavništva u mnogim zemljama, izuzev Republike Koreje ( Južne Koreje). Sjedinjene države i Japan zastupa Kraljevina Švedska. Dužina života muškaraca u Severnoj Koreji je 68, a žena 74 godine. Prosečna dužina života je 71.4 godine. Zvanična valuta je von, sastoji se od 100 čona, i postoje novčanice od 5, 10, 50, 100, 200, 500, 1000, 2000 i 5000 vona i kovnice od 1, 5, 10, i 50 čona i 1 von. Od sportova najzastupljeni su fudbal (nogomet) i plivanje.

Sjedinjene Države i Južna Koreja redovno optužuju Severnu koreju da se neprestano priprema za rat. Oni tvrde da je Severna Koreja objavila da će iskoristiti pravo na preventivni nuklearni napad. U poslednje vreme Vašingtom optužuje Pjonjang da snabdeva Moskvu oružjem, a Pjongjang uzvraća optužbe Sjedinjenim Državama, da oni isporučuju oružje Ukrajini. To su im uzajamne čarke. Južna Koreja sledi stavove Sjedinjenih Država, u odnosima prema Severnoj Koreji. I zemlje zapadne Evrope, zakođe, podržavaju Sjedinjene Američke Države, dok Rusija održava dobre odnose sa Severnom Korejom. Analitičari tvrde da se Severna Koreja dobro snalazi sa optužbama Zapada.

Severna Koreja je svakako najzatvorenija zemlja na svetu, i jedna od najtajanstvenijih zemalja. Severna Koreja se ubraja u petu vojnu silu među zemljama u svetu. Njena vojna moć sastoji se od kopnene vojske, ratne mornarice, strateških raketnih snaga i snaga za specijalne operacije. Brojnost vojske im je 850.000 do 1,200.000, sa mogućnošću od 4,000.000 ljudi i mobilizacionim resursom do 6,2 miliona. Svi ovi podaci, svakako, su ne provereni i stvar je kako ih ko prihvata. Navodi se da su svi u stalnoj pripravnosti, kao i to da su oni 2023 godine odbacili sporazum o ne napadanju i poništili ugovor o denuklearizaciji poluostrva, zbog latentnog pogoršanja odnosa sa Južnom Korejom i Sjedinjenim Državama. Severna Koreja je, navodno, rešila da svoju teritoriju štiti sopstvenim nuklearnim potencijalom. Utisak je, međutim, da Severna Koreja ima mnogo oružja samo za sopstvenu odbranu. Oni osećaju stalni pritisak Zapada i spremajuse za odbranu u bilo koje vreme i pri bilo kakvim uslovima. Zapadne zemlje smatraju da je Severna Koreja komunistička zemlja, mada oni tvrde, da nisu, oni su socijalistička zemlja, što Zapad ne želi da razume razliku.

Činjenice su da stanovništvo Severne Koreje živi dosta siromašno, oni, u proseku teško dolaze do običnih kućnih potrpština i nedovoljno znaju o životu sveta u drugim zemljama, a ni ostali svet ne zna dooljno o njima.

Putovanja u Severnu Koreju, omogućena su svim građanima, izuzev Južne Koreje, ali pod određenim uslovima. Za sva putovanja potrebne su vize i najbolje je putovati grupno preko turističkih agencija. Denis Rodman, bivši američki košarkaš, rado je viđen gost Kim Džong Una. Zdravstvena zaštita svih građana Severne Koreje smatra se dobrom.

U Severtnoj Koreji, umesto Nove godine, slavi se rođendan prvog predsdnika Kim Il Sunga, 15 April.

Zvanično Kanada i Severna Koreja imaju Ambasade, kanadska sa sedištem u Seulu, Južna Koreja, a Korejska u Ujedinjenim Nacijama. Diplomatski odnosi Kanade prema Severnoj Koreji su isključivo pod nadzorom Sjedinjenih Država. Autor bi više voleo da su odnosi dve države bolji, radi veće razmene dobara i lakših putovanja. Mislim da bi to bilo bolje za građane obeju zemalja. Međusobna razmena dobara između dve zemlje je relativno mala.

Švedska predstavlja zaštitu kanadskih interesa u Severnoj Koreji.

Pyongyang, North Korea (Pogled šire okoline grada)

PODELITE OVAJ TEKST NA: